Đài Loan vẫn là Trung Hoa Dân Quốc - XHCN Tân Tả thảm bại ở Nam Mỹ - Brazil
HÀ NHÂN VĂN
Đài Loan vẫn là Trung Hoa Dân Quốc; Độc lập, dân chủ, đang ở thế công!
TỪ ĐÀI BẮC ĐẾN BẮC KINH
Bài diễn văn nhậm chức của Tân Tổng thống Thái Anh Văn, Đài Loan, như một thông điệp mà phần chính yếu là gửi qua Bắc Kinh. Bà Thái, 59 tuổi, không một lời nhắc đến One China mà Bắc Kinh kỳ vọng. Bà Thái nhắc đi nhắc lại, hai bên cần đối thoại và đối thoại. Qua lễ nhậm chức, mọi người đã nhận ra rất rõ ràng điều này: Tân Tổng thống Đài Loan vẫn là Tổng thống của nước Cộng Hòa Trung Hoa Dân Quốc. Dự lễ nhậm chức có ông Thống đốc Đài Bắc. Dù vậy, từ thời TT Tưởng Kinh Quốc, Đài Loan còn có danh xưng nước Trung Hoa trên đảo Đài Loan "Republic of China on Taiwan". Hệ thống, cơ cấu công quyền vẫn là thừa kế nước Cộng Hoa Trung Hoa Dân Quốc trước năm 1945 từ Hoa Lục. Trong lễ nhậm chức vừa qua, một vị Đại tướng, Tổng tham mưu trưởng Quân Đội TH Dân Quốc, một Đô đốc Tư lệnh Hải quân trong quân phục đại lễ màu trắng theo tôn ti, khiêm tốn ngồi vào hàng ghế thứ 3. Đài Loan đã là một quốc gia hoàn toàn dân chủ.
THẾ MỚI CỦA ĐÀI LOAN
Qua bài diễn văn nhậm chức của TT Thái Anh Văn, rất khôn khéo linh động, không làm cho Bắc Kinh nổi giận nhưng Bắc Kinh đủ hiểu rằng, Thái Anh Văn muốn gửi một thông điệp đến Bắc Kinh và toàn dân Hoa Lục, Đài Loan vẫn là một quốc gia độc lập, dân chủ, tự do, vẫn là một nước Trung Hoa Dân Quốc. Bà Thái không hé lộ ý đồ Đài Loan sẽ tuyên bố độc lập, bà cũng dứt khoát Đài Loan không phải là một tỉnh. Trên danh nghĩa đã có một tỉnh Đài Loan trong nước Cộng Hòa Trung Hoa Dân Quốc. Bà kêu gọi đối thoại giữa đôi bên. Cái khó của bản thông điệp là bà làm cho Bắc Kinh hiểu rằng CH Trung Hoa Dân Quốc hôm nay cũng như quá khứ 67 năm trước đã không công nhận nhà nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa.
TH Dân Quốc vẫn độc lập dù ở trên đảo Đài Loan, một cường quốc quân sự, một cường quốc kinh tế tài chính với dân số 23.2 triệu, diện tích chỉ có 36,179 km2 mà tổng sản lượng quốc gia đã lên đến 4,64 tỷ $US (2016), lợi tức đầu người toàn niên 19,980 $US trong khi TC, diện tích mênh mông 9,560,900 km2, dân số 1,347,6 triệu người, tổng sản lượng quốc gia GDP 7,319 tỷ $US, lợi tức đầu người toàn niên 5,450 $US. Vậy chia theo diện tích và dân số, Hoa Lục và Đài Loan, ai hơn ai?
PHI CHÂU RÚNG ĐỘNG VÌ TIN "THỊT NGƯỜI ĐÓNG HỘP"!
Ngày 18-5 vừa qua, Pháp Tấn Xã loan tin, đài phát thanh của chính phủ Cộng hòa Gambia, Phi châu, loan tin động trời theo tiết lộ của một phụ nữ Gambia từng sống ở Hoa Lục, đã chứng kiến tận mắt, đã "nắm được bằng chứng", một công ty đồ hộp TC đã dùng thịt người chết (như thịt heo, thịt dê ... ) đóng hộp đem qua Phi châu bán! Theo một ký giả Pháp ở Congo Brezaville tin này, làm chấn động Phi châu, uy tín của TC sụp đổ ở nhiều nước mà TC đang đầu tư với số vốn vượt cả Anh, Pháp và Đức. Tình hình đột khởi rất nghiêm trọng đến mức phát ngôn Hồng Lỗi Bắc Kinh được lệnh "cực lực" cải chính ngay. Nhưng khắp Phi châu đều không tin lời cải chính của Hồng Lỗi, mặc nhiên coi là sự thực do đài phát thanh quốc gia Gambia.
Chính phủ Gambia vẫn yên lặng! Đây là quốc gia thân thiện của TC. Dân Hồi giáo Gambia cũng như tất cả dân Hồi trên thế giới "ghê sợ" thịt heo và thịt chó huống chi thịt người. Nhưng dân Hoa Hán lại nổi tiếng về thức ăn thịt người! Truyện Thủy Hử, một danh phẩm quốc tế đã được dịch qua tiếng Anh, Pháp... Thị Nại Am viết về Hắc Điếm, thường giết khách trọ béo tốt, xẻ thịt làm các món ăn và nhân bánh. Văn hào Lỗ Tấn, chế độ Mao tin như "Thánh sống" của Cách mạng vô sản. Sử sách TC tôn Lỗ Tấn (1881-1936) là nhà văn, nhà tư tưởng vĩ đại của TC hiện đại. Ông người gốc Mân Việt, ở Thiệu Hưng, Chiết Giang (xem: Lao Tư và Thịnh Lê, Bách khoa từ điển Nho - Phật - Đạo, nxb Ly Giang, TQ, 1995, tr. 778). Lỗ Tấn tên thực là Chu Thụ Nhân. Nhà văn Trung Hoa đầu tiên viết truyện bằng chữ quốc ngữ mới, Quan Thoại, với danh phẩm Nhật ký người điên (bản dịch Việt ngữ của Nguyễn Hiến Lê). Lỗ Tấn vạch trần và đả kích mạnh mẽ vào chế độ phong kiến "người ăn thịt người"! Các nhà văn thời Lỗ Tấn còn kịch liệt đả kích nạn phong kiến TH "ăn thịt bao tử heo!" (thịnh hành ở Thượng Hải). Trung Hoa Văn Hóa Sử - Tam Bách Đề cho ta biết "Người TH ở Thiên Tân có món ăn bao tử chó quay. TH văn học Sử đã viết về món ăn này, không kể các món ăn vương giả như ăn gỏi chuột còn sống (sở thích của Từ Hy Thái Hậu nhà Thanh).
Do văn hóa quá khác biệt (ẩm thực) Phi châu và Trung Hoa khó hòa hợp. Thí dụ thịt heo, lạp xưởng... Bản tin "thịt người" đóng hộp của Bắc Kinh phổ biến trên đài quốc gia Gambia, phổ phiến trên khắp lục địa Phi châu. Hậu quả không phải là nhỏ.
MỘT DANH NGHĨA TÊ LIỆT: BRAZIL, TRUNG CỘNG VÀ NGA
Năm 2008, Bắc Kinh chủ xướng thành lập Liên minh kinh tế tài chính để Brazil đứng đầu rồi đến Nga Sô, Ấn Độ, Trung Cộng và Nam Phi, gọi tắt là BRICS (Brazil, Russia, India, China và South Africa). Liên minh này trực tiếp đối đầu với Hoa Kỳ, Ngân Hàng Thế Giới WB, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF và đồng đô la Mỹ, mục đích xa hơn là phá vỡ đơn cực siêu cường Hoa Kỳ để có thể vượt Hoa Kỳ. TC, Nga, kể cả Ấn Độ vận động thành lập một khối các quốc gia kỹ nghệ, đối đầu với G-7. Té nước theo mưa, Hoa Kỳ đi bước trước vận động thành lập khối G-20. Riêng Á châu, gồm Nhật, Nam Hàn, TC, Nam Dương, Úc Đại Lợi, Ấn Độ, Tân Tây Lan. Giấc đại mộng của TC sẽ là siêu cường thứ 2 lãnh đạo G-20 nhưng thất bại, TC cũng là "cá mè một lứa" với các nước đang lên như Nam Hàn, Nam Dương, Saudi Arabia ...
Thất bại đau nhất, lớn nhất cho Nga và TC năm 2015-2016, kinh tế tài chính Brazil sụp đổ. Nữ Tổng thống Brazil, ta và Tàu gọi là Ba Tây, bà Dilme Rousseff, "người bạn vĩ đại của TC", CT Hồ Cẩm Đào từng tung hô như thế, tái đắc cử tháng 10-2015, chỉ một thời gian ngắn, uy tín từ 57% tháng 3-2016 chỉ còn 10%! Chế độ XHCN Tân Tả mà bà Dilme lãnh đạo hoàn toàn thất bại, tưởng rằng TC và Nga sẽ dang tay cứu giúp. Làm sao cứu nổi, Nga cứu Nga không nổi, huống chi Ba Tây Tân Tả. TC khoanh tay, không còn tiếp sức nổi cho XHCN Tân Tả Ba Tây. Đành nhìn nhau đang vỡ ra từng mảng. TT Dilme và XHCN Tân Tả của bà phạm quá nhiều lầm lỗi về kinh tế, tài chính và ngân sách quốc gia. Dilme không lối thoát. Quốc hội đòi bãi chức Dilme. Khối BRICS, niềm tự hào "vĩ đại" của Tập Cận Bình trở thành số không "vĩ đại".
Brazil bên lề phá sản. Hướng về Mỹ, Dilme qua Hoa Thịnh Đốn cầu cứu Obama! Vô phương! Thượng viện Brazil chất vấn rồi luận tội Dilme. Với đa số quyết định, bà Dilme Rousseff, người bạn lớn của Tập Cận Bình, người bạn "vô cùng tin cậy" của Putin ở Tây Bán Cầu bị thượng viện Brazil cách chức Tổng thống. Ông Marcel Turner, 75 tuổi, được thượng viện cử làm quyền Tổng Thống. Mặc nhiên khối BRICS vỡ! TT Turner thừa hưởng một núi rác vĩ đại! Hậu quả đua đòi BRICS của Tân Tả Brazil còn di lụy lâu dài. Thất bại của Tân Tả Brazil là thất bại chua cay của Tập Cận Bình lẫn Putin. Mohe Ấn Độ lanh chân thoát khỏi, ôm chặt Mỹ - Nhật và ĐNÁ.
KHI XHCN TÂN TẢ SỤP ĐỔ
Lãnh tụ XHCN Tân Tả Brazil xuất hiện như một thần tượng mới. Brazil là một cường quốc lớn nhất Nam Mỹ. Khi BRICS ra đời, Nga - TC hỷ hả coi như Nam Mỹ đã lọt vào vòng tay Nga. TC, một chân trời mới ở Tây Bán Cầu. Tưởng đâu Hoa Kỳ đã mất một vùng biên cương trù phu nhất, đầy triển vọng thành một đại cường số 2 ở Tây Bán Cầu. CT Hồ Cẩm Đào thăm Brazil, hỷ hả tuyên bố hàm ý rằng, thế giới không còn nước nào chiếm ngôi độc tôn nữa! Ám chỉ Hoa Kỳ. Danh tiếng của bà Dilme Rousseff vượt cả Thủ tướng Đức Merkel. Thậm chí, năm 2014, TT Obama mời Dilme thăm Hoa Thịnh Đốn, bà lạnh lùng từ chối. BRICS, TC và Brazil chuẩn bị mở ngân hàng quốc tế thay IMF và sẽ thay đồng đô la Mỹ, lấy ND Tệ tức đồng Nguyên của TC làm tiền tệ tiêu chuẩn quốc tế. Năm 2015, Brazil thỏa thuận với TC và BRICS nhận ND Tệ của TC thay đô la Mỹ làm tiền tệ giao hoán giữa TC và khối BRICS. Hào hứng được ít tuần, các doanh nghiệp lớn nhỏ và ngân hàng thương mại Brazil không nhận ND Tệ của TC thay đô-la Mỹ. TC ào ạt đổ vốn vào Brazil đầu tư và phát triển! Thí dụ thuê hàng trăm mẫu đất hoa mầu trồng cà chua, đóng hộp cà chua ngay ở Brazil bán qua Liên Âu và Mỹ.
Diện tích Brazil 8,511,900 km2, dân số 200 triệu, lợi tức đầu người hàng năm 12,580 $US. Nước duy nhất ở Nam Mỹ nói tiếng Portugal (Bồ Đào Nha), Công giáo đa số. Thế vận hội sẽ tổ chức vào tháng 8 năm 2016. Năm 2015, tổ chức giải World Cup Túc cầu thế giới. Đảng Công Nhân thắng cửa liên tục (lần thứ 4), Dilme hào hứng thực hiện xã hội chủ nghĩa (XHCN) Tân Tả, cùng Nga, TC, Ấn Độ thành lập khối kinh tế BRICS.
XHCN Brazil lôi kéo các nước Nam Mỹ như Peru, Bolivia, theo chân Venezuela, Brazil công khai tôn thờ Các-Mác, Fidel Castro. Bất thành, chính quyền XHCN Brazil thất bại trong phát triển, đầu tư, vung tay quá trán, ngân sách quốc gia liên tiếp thâm thủng. Về mặt xã hội, dân Brazil không ưa XHCN dù là dân chủ. Tân Tả thất bại. Venezuela theo chân Brazil, vào tháng 5 này, đang bên lề phá sản. XHCN Tân Tả là sản phẩm của Tân Tả Pháp do văn hào Pháp Jean Paul Sartre, ông tổ triết học Hiện Sinh (Existentialisme). Về xã hội chính trị, Jean Paul Sartre lấy Các Mác làm nền tảng, cũng vẫn là một loại hình Mác - Lênin biến thể, Tây phương gọi là Tân Tả (The New Left). Tân Tả là chủ lực, chủ động trong các phong trào phản chiến ở Âu Mỹ. Sartre và Tân Tả qui mô hóa, hệ thống hóa thành XHCN Dân chủ. Tích cực chống Mỹ mà họ gán cho Mỹ danh hiệu Chủ nghĩa thực dân mới (Neo Colonialism).
XHCN TÂN TẢ 2016: NGỌN ĐÈN TÀN
Đỉnh cao XHCN Tân Tả là Brazil với Dilme. Đỉnh cao chót vót của Tân Tả là khối kinh tế BRICS đối đầu với Ngân Hàng Thế Giới, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF, Dilme quyết định lấy đồng Nhân Dân tệ của TC thay đô la Mỹ làm tiền tệ tiêu chuẩn quốc tế song hành với đô-la Mỹ. Đảng Công Nhân Brazil không cứu nổi bà Trùm XHCN Dilme! Tập Cận Bình cao chạy xa bay, cứu lấy thân chưa nổi. Lý Khắc Cường trong chuyến công du Nam Mỹ 2014, đổ hàng chục tỷ đô la Mỹ đầu tư ở Brazil, toan nắm gọn các ngân hàng Brazil và đồng Nhân Dân Tệ là "chủ đạo"! Tiêu tan! Tập Cận Bình cao ngạo, hoang tưởng đã quên mất sự thực này, từ lịch sử, văn hóa đến địa lý chính trị: Tây bán cầu vẫn nằm gọn trong cương giới Tây bán cầu, Bắc Mỹ vẫn là ưu thế chủ lực, dẫn đầu. TC dù phóng tài hóa thu nhân tâm, vẫn không chen chân vào nổi. Tấm gương Cuba sờ sờ trước mắt, trong 50 năm trong chiến tranh lạnh, Liên Sô chỉ bám được một hải đảo Cuba, nhưng 50 năm ấy, đường mía của Cuba vẫn nằm trong tư bản công nghệ đường mía của “Uncle Sam” qua trung gian các nước Trung Mỹ. Liên Xô không bám rễ được ở Nam Mỹ, huống chi TC thời Tập Cận Bình và Putin Nga!
Tư bản Tây Bán Cầu sẽ nhường cho TC được phần nào hay phần nấy. Có một ngày không còn xa, TC sẽ trắng tay ở Nam Mỹ, mất cả chỉ lẫn chài. Cuba và Venezuela 2016 đang sờ sờ trước mắt! Brazil là bài học cay đắng cho khối kinh tế BRICS!
TRƯỜNG HỢP CÁCH MẠNG DÂN CHỦ SANDERS
Ứng cử viên Dân Chủ Hillary Clinton chắc chắn sẽ lên võ đài đấu với Donald Trump mà báo Pháp gọi là anh hề "clown" (nhật báo Le Figaro). Bà Hillary từng là Tân Tả, coi Trùm CS Nam Mỹ Che Guevana là thần tượng (sau Che bị CIA khai tử). Nhưng người phụ nữ trí thức này "cực kỳ" khôn ngoan tiến thân, đã cùng Clinton sớm bỏ Tân Tả trở thành Trung Tả (Centre-Left) và "Liberal". Ứng cử viên Dân Chủ Bernie Sanders vẫn còn đủ gân cốt lẽo đẽo theo sau bà Hillary Clinton. TNS tiểu bang Vermont (trên 90% da trắng), Sanders là Do Thái Ba Lan theo cha mẹ qua Mỹ tỵ nạn Đức Quốc Xã Hitler. Khi còn là thanh niên, Sanders say mê chủ nghĩa Các Mác - Ăng ghen. Vợ chồng Sanders đã từng qua Liên Xô “tham quan”, sau chuyển qua XHCN Dân Chủ kiểu XHCN Do Thái. Ông cũng là thành viên phản chiến tích cực trong chiến tranh VN. Sanders được coi là người ngoài đảng Dân Chủ (outsider). Ông thiên hẳn về XHCN thân Mác-xít hơn là Tân Tả. Sanders lấy cách biệt giàu nghèo, bất công xã hội làm chủ đề tranh cử, ông chống lại The Wall Street nghĩa là chống lại Tư bản. Ông được thanh niên sinh viên cuồng nhiệt ủng hộ do chủ trương rất hấp dẫn đối với giới trẻ và sinh viên: miễn học phí đại học và miễn bảo hiểm y tế, thực hiện một nền y tế toàn dân (như Canada, Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan). Ông ta quên một thực tại trước mắt: xã hội Hoa Kỳ là xã hội di dân, đa chủng, không phải là Bắc Âu. Thí dụ 11 triệu di dân lậu, tiền đâu đổ ra bao hết phí tổn y tế, tiền đâu để trả cho sản phụ nằm nhà thương đẻ v.v... Dù đủ tiền trả nhưng trả cho dân lậu thì thế nào? Là TNS, Sanders không rõ thực tại y tế công: người mang thẻ Medicaid (còn gọi là Medical) đâu có kém người có bảo hiểm.
Một năm chính phủ Mỹ phải trả bao nhiêu tỷ tiền phiếu thực phẩm (food stamps)? Trung tiểu học hoàn toàn miễn phí. Nếu miễn phí đại học, một năm chính phủ phải tốn bao nhiêu tỷ? Chưa nói đến đại học tư. Ở Mỹ này, đại học là một đại xí nghiệp, nhất là các đại học tư. NS. Sanders không biết ngân sách của các ĐH Harvard, Yale, Standford, Johns Hopkins, MIT... một năm bao nhiêu tỷ! Đây chỉ là điều hoang tưởng mị tuổi trẻ kiếm phiếu. Sanders làm sống lại XHCN dù Dân Chủ - Tân Tả hay Do Thái, hay Tân Mácxít chỉ là lỡ thời, lỗi thời, mị dân! Brazil là một tấm gương XHCN bi thảm, ảo vọng! XHCN Cộng Sản Cuba, VN đang hấp hối, XHCN kiểu TC đang ngắc ngoải, vì là trò lừa bịp. Tranh đấu giai cấp đã lỗi thời, phi nhân bản, chỉ là trò "theo voi hít bã mía ... CS"!
CÓ HAY KHÔNG CÓ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN?
Các Mác viết bộ Tư Bản Luận nửa đầu thế kỷ 20, thiên hạ nô nức đi tìm Tư bản luận. Rút cuộc, chẳng đi đến đâu! Tối mò! Dịch ra tiếng Việt (nxb Sự Thật) lại càng ngớ ngẩn, không có chủ nghĩa tư bản (Capitalism) chỉ gọi là như thế! Không có ý thức hệ tư bản, chỉ gọi lài như thế! Tỷ phú Donald Trump là một pho "Tư bản luận" vượt Các Mác! Donald Trump xuất bản tập sách, đó là "ý thức hệ" CS, tóm tắt vào mấy chữ "lột", lột nhau, Trump gọi là "The Art of Deal". Tư bản là vốn, tạo vốn, khai thác vốn làm sao có lời! Tư bản là khai thác (tài nguyên nhân lực, thị trường ...) sản xuất và tiêu thụ! Tư bản Mỹ là tinh hoa của mấy diện căn bản đó. Các nhà đòn (funeral home) là một đại kỹ nghệ. Mỗi người chết là tài nguyên. Mỗi người đau ốm, bệnh tật là tài nguyên. Các bệnh viện ở Mỹ là một hệ thống đại tư bản, gắn chặt với bảo hiểm, gắn chặt với đại kỹ nghệ thuốc, y cụ. Năm 2015, tỷ phú D. Trump thu được 547 triệu lợi tức. Ông đóng thuế bao nhiêu? Như tỷ phú Buffet, với tài sản 44 tỷ $US, ông đóng thuế ít hơn người thư ký của ông. Đó là bất công xã hội.
Cựu ứng cử viên đảng Cộng Hòa Romney là một triệu triệu phụ, ông đóng thuế hàng năm là 14% lợi tức, một chuyên viên của ông phải đóng khoảng 36% thuế đánh trên lợi tức hàng năm. Công bình ở đâu? Nhưng nếu không có tỷ phú Trump, triệu phú Romney, nước Mỹ sẽ mất bao nhiêu việc làm? Sở thuế liên bang và tieêu bang sẽ thất thu bao nhiêu? Tư bản là cái vòng loanh quanh luẩn quẩn nhưng nhất quán nhắm tới một điểm là lời. Tiền đẻ ra tiền. Vốn đẻ ra vốn. Mức cuối cùng chiến tranh cũng là tài nguyên của tư bản. Chiến tranh là anh khổng lồ tiêu thụ vĩ đại. Cho nổ một trái bom, sức tiêu thụ lớn lao như thế nào? Cho nên, tư bản không có đạo lý, không có công bằng bác ái. Tư bản là tiền! Nhưng nếu không có tư bản làm sao có nước Mỹ, Nhật, Anh, Đức, Pháp... như ngày nay? Nước Mỹ là tư bản, mãi mãi là tư bản, bao lâu còn nước Mỹ như ngày nay và hơn ngày nay. Kinh tế thị trường là kinh tế tư bản. Không bao giờ có thứ kinh tế CS vô sản!
TNS Sanders chống lại The Wall Street, "trái tim của tư bản Mỹ" là ông chống lại nước Mỹ. Năm 2008 The Wall Street lảo đảo, bên lề sập tiệm, thị trường tài chính Mỹ lảo đảo, tưởng như quỵ ngã! The Wall Street đã phục hồi. Bao trùm toàn cầu, Mỹ vẫn là Mỹ siêu tư bản. Nhưng Mỹ cũng như toàn khối Anglo Saxons theo"Thực tế chủ nghĩa", "chủ nghĩa được việc" luôn luôn thích ứng, thích nghi thích hợp. Bây giờ, Hoa Kỳ và toàn khối Anglo-Saxons, vẫn son sắt với nhau, đều đã chuyển hướng. Canada đi trước với một Trudeau trẻ, đậm đà tư duy xã hội; Hillary Clinton tiếp nối con đường của Obama, chuyển hướng nhanh chóng qua một Tư bản chia sẻ "The Sharing Capitalism". Do vậy Sanders vẫn ở ngoài dòng chính của đảng Dân Chủ, báo chí Mỹ gọi là "outsider". Donald Trump, một tỷ phú cũng ngoài dòng chính Cộng Hòa Mỹ, một outsider. Rút cuộc ai đi vào dòng chính, bên CH hay DC, người đó vào Bạch ốc, thời đại của "sharing". Hiệp ước Tự do mậu dịch "xuyên TBD" gồm 12 nước là một dấu chỉ khởi đầu cho một kỳ nguyên "sharing capitalism".
NGA - NHẬT - MỸ
Qua mấy số báo trên mục này, HNV tôi lập đi lập lại: Nga - Tàu chỉ liên minh giai đoạn. Từ quá trình lịch sử Nga - Hoa, Nga và TC không liên minh được lâu dài, nhất là về quân sự. Trong nhất thời TT Obama từ chối họp thượng đỉnh Nga - Mỹ với Putin (the Washington Times, xem: Obama plays down summit with Putin, May 5, 2016). Putin chỉ gồng mình "cương" với Mỹ, le lói với kho đầu đạn nguyên tử. Putin dư thông minh, tài ba lỗi lạc để hiểu rằng, một Liên Xô với 15 cộng hòa, với khối liên minh quân sự Varsovie đối đầu với NATO và một Đông Âu CS thời Brehnev còn thua Ronald Reagan không tốn một viên đạn, huống chi Putin! Nga Sô đã thấm đòn cấm vận của Âu - Mỹ. Để cho biết tay nhau! Putin đang tìm đường hòa hoãn với Âu Mỹ trong thế lớn! Rốt cuộc một TC với Tập Cận Bình đang bị be bờ tứ phía. Phi châu là địa bàn truyền thống của Anh, Pháp, Ý, Đức. Vụ TC đóng đồ hộp thịt người chết bán qua Gambia đang bùng to, đụng mạnh vào danh dự của các dân tộc Phi châu.
THUYỀN ĐUA THÌ LÁI CŨNG ĐUA
Ta có câu "Thuyền đua thì lái cũng đua. Con cóc cũng nhảy, con cua cũng bò". Sau thượng đỉnh Hoa Kỳ - ASEAN do TT Obama triệu tập, Putin cũng sáp tới, bám sát Đông Nam Á. Tuần qua, TT Putin triệu tập hội nghị thượng đỉnh "không chính thức" Nga Sô và 10 nước khối cộng đồng kinh tế ĐNA ở hải cảng Sochi bên bờ Hắc Hải. Gọi là "unofficial" có lẽ Putin tế nhị tránh va chạm với TC và kể cả Mỹ. TT Nguyễn Xuân Phúc phó hội. Khi âm thầm Nga đã nhảy vào Thái Lan vừa viện trợ quân sự vừa chào mời bán phản lực cơ, xe tăng và đại pháo. Nga không dại gì buông VN, vẫn nhăm nhe trở lại Cam Ranh. Điều này chứng tỏ tuy Nga ngon miệng lên tiếng ủng hộ lập trường hòa bình (!) của TC trong vấn đề Biển Đông nhưng Nga vẫn xía phần vào ASEAN mà Biển Đông với Cam Ranh là trọng điểm! VN ở vào thế tay 3 chăng? Thưa không! Xin thưa rõ ở đây rằng, chuyến công du VN trong 4 ngày của TT Obama là một dấu chỉ Hoa Kỳ dứt khoát trở lại VN như một chủ lực bên bờ Biển Đông và Nam TBD, từng bước một, Hoa Kỳ sẽ tạo một thế đứng như kiềng ba chân.
HÀ NHÂN VĂN