SỰ VỤ HUAWEI CÓ KHIẾN VIỆT NAM "TRẮNG TAY" ? Tran Hung.

SỰ VỤ HUAWEI CÓ KHIẾN VIỆT NAM "TRẮNG TAY" ?

Tran Hung.

Việc Canada bắt giam phó chủ tịch Huawei đã đẩy quan hệ Canada – Trung cộng căng thẳng lên đỉnh điểm mà một trong những căng thẳng phát sinh sau sự vụ là việc Trung cộng đã bắt giữ một cựu quan chức ngoại giao Canada và dọa sẽ cấm vận Canada. Nếu Mỹ vẫn giữ quan điểm buộc Canada dẫn độ Mạnh Vãn Chu về Mỹ thì chắc chắn sợi dây quan hệ Canada với Trung cộng sẽ bị Trung cộng cắt đứt để giữ sỉ diện, để làm mát lòng nhân dân Đại lục. Điều này xảy ra có tác động đến Việt nam không ?

Canada là một thành viên nặng ký trong khối các quốc gia tham gia Hiệp định CPTPP, đồng thời Canada cũng là nước thành viên của Hiệp định USMCA. Việt nam là nước tham dự CPTPP với một hạn chế là "nền kinh tế phi thị trường".

Trong Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ thế hệ mới – USMCA có một điều khoản "THUỐC ĐỘC" mà Mỹ chủ động đưa vào để "hạ độc" Trung cộng và cả Việt Nam (nếu cần) đó là "một nước thành viên có thể rời khỏi hiệp định sau khi đưa ra thông báo 06 tháng, nếu một thành viên khác tiến hành đàm phán thương mại song phương với một nền kinh tế phi thị trường" vì Trung cộng và Việt nam là nền "kinh tế phi thị trường" do vẫn đeo đuổi "kinh tế tư bản nhà nước" với cái đuôi "định hướng xã hội chủ nghĩa".

Nếu Mỹ tiếp tục gây sức ép lên Canada thông qua điều khoản "THUỐC ĐỘC" của Hiệp định USMCA và cộng hưởng với việc Trung cộng cấm vận Canada do vụ Mạnh Vãn Chu thì Việt nam khó tránh vạ lây.

Tuy mức độ vi phạm sở hữu trí tuệ của Việt nam chưa bị các nước cảnh báo nhưng với thân phận là "chư hầu – bạn vàng, đồng chí tốt" với Trung cộng và thực tế "nhập siêu" hàng hóa Trung cộng về "phù phép" thành hàng hóa made in Vietnam rồi bán đi kiếm lời thì làm sao tránh khỏi vạ lây. Bởi theo Hiệp định CPTPP thì "nếu các doanh nghiệp không ý thức được vấn đề liên quan đến việc vi phạm sở hữu trí tuệ như cố tình sử dụng một nhãn hiệu của doanh nghiệp khác hay có những hành vi vi phạm về bản quyền tác giả, về sở hữu trí tuệ rất có thể họ bị vướng vào lao lý, bị tịch biên tài sản…". Canada là nước đứng trong nhóm đầu về tiềm lực kinh tế, khi Canada bị Trung cộng xúc phạm thì dĩ nhiên Canada sẽ xiết chặt, thậm chí yêu cầu loại bỏ các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ từ Trung cộng nhưng phạm phải tội ăn cắp sở hữu trí tuệ được các thành viên trong CPTPP phù phép lưu hành.

Hàng hóa sản xuất tại Việt nam đa phần có nguyên liệu nhập từ Trung cộng, hàng hóa xuất khẩu từ Trung cộng sang Việt nam và các nước đa phần dính líu tới tội ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ. Trong điều kiện bình thường, Canada có thể xí xóa, bỏ qua hành vi "gắn mác Việt lên hàng Tàu" để chui vào thị trường các nước trong CPTPP vì họ xem đây là việc riêng của bên bị hại là Trung cộng, bên xâm hại là Việt nam, bên bị hại Trung cộng không lên tiếng thì thôi, bỏ qua. Nhưng khi Trung cộng đối địch, trừng phạt, cấm vận Canada thì dĩ nhiên Canada sẽ không bỏ qua hành vi phù phép hàng hóa của Trung cộng để trục lợi tại thị trường CPTPP của Việt nam.

Xin nói thêm, bên cạnh việc Việt nam sẽ gặp khó ngay tại CPTPP do xung đột Canada sau vụ Mạnh Vãn Chu và điều khoản "THUỐC ĐỘC" của Hiệp định Mỹ – Mexico – Canada ra thì cái Luật an ninh mạng cũng là nguyên nhân bị tri cứu tư cách thành viên CPTPP dù CPTPP đã được thông qua bởi ngay tại khoản 3 điều 26 đã áp đặt "Doanh nghiệp ngoài nước cung cấp dịch vụ trên mạng viễn thông, mạng internet, các dịch vụ gia tăng trên không gian mạng tại Việt nam phải đặt chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt nam". Ngoài ra cũng bởi cái "điều khoản áp đặt" này của Luật an ninh mạng cũng sẽ trái với cam kết WTO, cam kết tại EVFTA và gây cản trở quá trình đàm phán Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ (BTA).

Như vậy, vụ Canada bắt giữ phó chủ tịch Huawei không còn là chuyện riêng của Canada với Trung cộng mà nó đã lan ra phạm vi toàn cầu khi phía Trung cộng đáp trả ngông cuồng. Việt nam có nguy cơ "trắng tay" bởi tư cách "bạn vàng, đồng chí tốt, răng – môi" với Trung cộng./.

Tran Hung.